Thursday, December 12, 2013
Σταμάτης Γονίδης - Αλήθεια σου λέω
Τίτλος: Αλήθεια σου λέω
Άλμπουμ: Στιγμές που μου πήρες
Έτος: 2006
Αριθμός κομματιού: 12
Διασκευή του κομματιού "Aicha"/"Aisha" από Khahled Hadj Brarhim
Γιατί δεν μπορώ να ξεχάσω
Και να πω πως δεν υπάρχεις πια
Η αγάπη σου αφού ήταν ψέμα
Δε συγκρίνεται με άλλη καμιά
Γιατί με φέρνεις πίσω
Και θέλω να σε ξαναδώ
Μια φορά στη ζωή αγαπάμε
Κι η αγάπη μου δεν είναι εδώ
Αλήθεια σου λέω, θα τρελαθώ
Αλήθεια πεθαίνω για να σε δώ
Αλήθεια σου λέω, θα τρελαθώ
Αλήθεια πεθαίνω για να σε δώ
Δεν μπορεί να μη νιώθεις για μένα
Έστω κάτι το παραμικρό
Τόσα όνειρα να πήγαν χαμένα
Που τα κάναμε μαζί κι οι δυο
Αλήθεια σου λέω, θα τρελαθώ
Αλήθεια πεθαίνω για να σε δώ
Αλήθεια σου λέω, θα τρελαθώ
Αλήθεια πεθαίνω για να σε δώ
Την δική μας την αγάπη
Δε τη σκέφτηκες ποτέ
Μ' άφησες μόνο μου να κλαίω
Μ' ενα παράπονο, μ' ένα κενό
Ούτε ο χρόνος δε σε σβήνει
Είσαι μέσα μου φωτιά
Δεν μπορεί να μη νιώθεις για μένα
Έστω κάτι το παραμικρό
Τόσα όνειρα να πήγαν χαμένα
Που τα κάναμε μαζί κι οι δυο
Αλήθεια σου λέω θα τρελαθώ
Αλήθεια πεθαίνω για να σε δώ
Αλήθεια σου λέω θα τρελαθώ
Αλήθεια πεθαίνω για να σε δώ
Thursday, November 28, 2013
Monday, November 25, 2013
C.W. Stoneking - The Love Me Or Die
I studied evil, I can't deny,
Was a hoodoo charm called a Love Me or Die,
Some fingernail, a piece of her dress,
Apocathery, Devil's behes'
I will relate, the piteous consequence my mistake,
Fallin slave to passin desire,
Makin' the dreaded Love me or Die.
Against a Jungle primeval green,
She had the looks of a beauty queen
No bangles or chain, wearin' broken shoe
Seventy-five cent bottle perfume.
I said, "Good mornin", I tipped my hat,
All the while I was cunning like a rat,
Smilin gaily, looked her in the eye,
I felt in pocket, the Love me or Die
My past history, one to behold,
I studied magic from days of old,
Membership, secret societies,
Power and wealth in my family
But Matilda, Darling,
Why you don't take my wedding ring,
Like a demon under the floor,
I buried the hoodoo down the back door.
Lawd, word broke through the town,
That a fever strike Matilda down,
Nine thirty, the doctor arrive,
Priest come runnin, quarter to five.
Standin in the weeds early next day,
I saw the meat wagon rollin away,
I seen Matilda layin in the back,
Her old mother wearin a suit of black
Sound the trumpet, and bang the drum,
I wait for me judgement to come,
I know her spirit is down beneath,
I hear the weepin and gnashing of the teeth.
Flames of Hell licks at my feet,
In the shadow of the Jungle I feel the heat,
Matilda's waiting in Hell for me too,
All cause she died from a bad hoodoo.
Wednesday, November 20, 2013
Tuesday, November 19, 2013
Wednesday, October 30, 2013
Wednesday, October 16, 2013
Managing Stress Arousal for Optimal Performance: A Guide to the Warrior Color Code
Managing Stress Arousal for Optimal Performance: A Guide to the Warrior Color Code
by on August 15, 2013
Think back to the last time you experienced a high amount of psychological stress. For example, after you were in a fender bender or before you had to give a big speech in front of hundreds of people.
How was your thinking? A bit scattered?
Did performing simple tasks like writing or tying your shoe become difficult because of how much your hands were shaking?
If you’re like many people, you likely experienced small cognitive and physical breakdowns due to fear and stress. Whenever we encounter stressful situations, our body is flooded with hormones that elevate our heart rate to prime us to fight or flee. Our bodies become aroused and ready for action – a good thing. But if we get too amped up, our physical and cognitive skills fall apart – a very bad, potentially dangerous thing.
Now imagine what your response would be if you were in the middle of a gunfight with a bad guy.
How do you imagine your thinking would be then? Would you even be able to think?
Would you be able to respond with like force or would you just freeze like a deer in headlights?
In life-or-death situations, be it a firefight or an emergency evacuation, it’s often the psychological stress that gets a man killed. Or more specifically, his inability to manage that stress.
In today’s post we’re going to highlight some of the research from recent years that shows what stress does to a man’s ability to perform in high-risk scenarios. Moreover, we’ll introduce a color code system developed by one of history’s best shooting experts that many warriors (soldiers, fighters, police officers, first responders, and even average joes interested in beyond average training) use to gauge their mental and physical preparedness in life-or-death situations. We’ll end the post by discussing a few of the research-backed techniques that warriors around the world are beginning to use to mitigate stress, allowing them to perform at optimal levels even in the heat of a crisis.
While much of the research and content in this post is geared towards helping you become a better sheepdog, the principles and techniques can also be used to manage stress in everyday situations, whether that be a tough challenge at home, at work, or on the playing field. Even if you don’t plan on getting in a close-quarters firefight anytime soon, you can definitely benefit from this information.
The Inverted-U Theory of Stress and Performance
Several sports performance researchers during the 1970s and 1980s found that athletes experienced increases and decreases in different motor skills at different stress-induced heart rates. For example, when heart rates reach above 115 beats per minute (BPM), fine motor skills, like writing, begin to deteriorate. However, when heart rates are between 115 and 145 BPM, complex motor skills, like throwing a football or aiming a gun, are at their peak. Cognitive functioning is also at its peak in this range. After 145 BPM, performance for complex motor skills begins to diminish, but gross motor skills like running and lifting remain at optimal levels. When heart rates go above 175 BPM, capacity for all skilled tasks disintegrates and individuals begin to experience catastrophic cognitive and physical breakdown.
While most of the research on stress and performance has been used in the realm of sports, researchers who study combat and tactical scenarios are beginning to use the Inverted-U hypothesis to help warriors of all kinds become better fighters and responders. By knowing how stress impacts their performance in life-or-death situations, warriors are able to take steps to help mitigate its effects either through training or stress-management techniques.
Physiological vs. Psychological Stress
As we discuss arousal (in reference to stress and heart rate) and its effect on performance, it’s important to note that there’s a big difference between heart rate increase caused by physiological versus psychological stress. You likely won’t see major deterioration in cognitive and physical performance when heart rates increase due to physical exercise. For example, you’re probably not going to experience tunnel vision after you get your heart rate up from a bunch of wind sprints.
It’s typically only when your heart rate increases rapidly due to psychological stress (e.g., fear in a deadly force encounter) that you’ll experience the significant negative effects of stress arousal.
The Stress Arousal Color Code
In his seminal book, Principles of Personal Defense, gun fighting expert Jeff Cooper laid out a color code system to help warriors gauge their mindset for combat scenarios. Each color represents a person’s potential state of awareness and focus. Originally, Cooper’s color code system only used white, yellow, orange, and red.In recent years, combat researchers, like Lt. Col. Dave Grossman and Bruce K. Siddle, added two more levels, gray and black, for reasons we’ll dig into more later on in the post. Moreover, they combined Cooper’s system with the Inverted-U chart of arousal and performance to create a framework that associates a color level with a heart rate arousal level. Below we summarize this synthesis with text and illustrations.
Condition White
When you’re in Condition White, you’re completely unaware and un-alert to your surroundings. If a threat were to appear, you’d be caught off-guard and wouldn’t be able to respond adequately. Visual and cognitive reaction times are much slower in Condition White and we’re much more susceptible to Normalcy Bias. Because most people are sheep and not sheepdogs, Condition White is the norm in society. Ideally, the only time you should be in Condition White is when you’re secure in your home or asleep. When you leave the house, you should leave Condition White.
Condition Yellow
Condition Yellow is best described as relaxed alert. There’s no specific threat situation, but you have your head up and eyes open, and you’re taking in your surroundings in a relaxed, but alert manner. When you’re in Condition Yellow, you’re less likely to be caught off-guard from a sudden threat and you are better able to respond should a threat arise. Heart rate is normal, so there isn’t any degradation of fine motor skills or cognitive ability.
Tactical experts recommend that warriors stay in Condition Yellow at all times. In fact, many Air Force pilots stick a yellow dot on their watch or in the cockpit to remind them to stay in Condition Yellow.
Condition Orange
You enter Condition Orange when you identify a possible, specific threat. Something isn’t quite right and has your attention. Your goal isn’t to take action while in Condition Orange. Rather, it is to become extra vigilant so you can determine if a possible danger is in fact a threat that needs a response. Maybe you smell smoke, or perhaps you identify a person in the water who may be drowning, or maybe the guy walking towards you in a dark side-street is acting funny. In all of those situations, you’d want to be in Condition Orange.
While in Condition Orange, you should be formulating an attack plan on what you’ll do if you verify the threat, e.g., “If there’s a fire, I’ll call 911,” or ”If he’s drowning, I’ll jump in and rescue him,” or “If he pulls out a gun, I’ll pull mine and shoot.”
When you’re in Condition Orange, stress levels will increase, as will your heart rate. However, you shouldn’t experience any cognitive or motor deterioration.
Staying in Condition Orange’s increased vigilance level on a regular basis isn’t recommended as it can be mentally and physically taxing. If you verify that a possible threat isn’t a threat, you should immediately drop back down into Condition Yellow’s relaxed alert. However, if you confirm that something or someone is indeed a threat, you should immediately move to…
Condition Red
You’ve verified the threat — now it’s time to implement the action plan you developed while in Condition Orange. When you’re in Condition Red, your mind and body are primed for action. Adrenaline is pumping through your veins and your heart rate is up to between 115 and 145 beats per minute. Studies have shown this to be the optimal level for tactical and survival scenarios. Complex motor skills, visual reaction times, and cognitive reaction times are at their peak.
While complex motor skills and visual and cognitive reaction times are at their best in Condition Red, fine motor skills, like writing or threading flex cuffs, deteriorate.
Condition Gray
Condition Gray wasn’t part of Cooper’s original color system, but after analyzing years of research, Grossman and his colleagues added it. When you reach Condition Gray, your heart rate rises above the optimal range of 115-145 BPM and goes up to 145-175 BPM. Consequently, mental and physical performance begins to suffer dramatically and puts the fighter at risk of being injured or killed.
Tunnel vision and loss of depth perception is common, which means a fighter may miss additional threats in the vicinity. Tunnel vision also often causes fighters to “not see” innocent third-party bystanders in a fight. This phenomenon is a big reason why most firearms trainers these days instruct students to get in the habit of scanning their environment after they neutralize a threat. The simple act of looking side-to-side can help disrupt tunnel vision.
Auditory exclusion is another common symptom of Condition Gray. Fighters who’ve experienced auditory exclusion report not hearing their partner’s gun fire, even though the gun was going off right next to him. However, they’ll often remember hearing shouts from their partner.
Complex motor skills, like gun manipulation or non-armed combatives, begin to suffer in Condition Gray. Gross motor skills, like running, jumping, pulling, and pushing are still at optimal levels.
One possible and positive symptom you may experience in Condition Gray is “bullet time”– a mental phenomenon in which everything around you appears to be moving in slow motion, a la The Matrix. Bullet time can give a fighter more clarity and help him react. In his study on deadly force encounters, Dr. Alexis Artwohl surveyed police offers who had experienced deadly force encounters and found that nearly 62% of them experienced slow-motion time.
It’s called “Condition Gray” because Grossman believes more research needs to be done on arousal levels where the heart reaches 145-175 BPM. Grossman notes in his book On Combat that while most untrained men will begin to experience the mental and physical deterioration outlined above, some fighters are still able to perform at optimal levels in Condition Gray. Research indicates that with proper training and stress inoculation, fighters can properly and safely “push the envelope” of Condition Red into the elevated heart rates of Condition Gray.
Condition Black
Condition Black wasn’t part of Cooper’s original system either, but was added by the U.S. Marine Corps. When you reach Condition Black, your heart is beating faster than 175 BPM. At this level of arousal, a fighter — even a well-trained one — experiences catastrophic breakdown of mental and physical performance.
In addition to tunnel vision, auditory exclusion, and deterioration of complex motor skills, other symptoms are present in Condition Black.
Most fighters will experience bladder and bowel voiding — in other words, they poop and pee their pants. In high-stress, life-or-death situations, sphincter and bladder control just aren’t a priority for your body. Moreover, it wants to get rid of as much waste as it can so you’re in a better position to fight or run. At this point, the decisions your physical body makes are overriding any cognitive ones. Lt. Col. Grossman actually discusses this issue in great detail in On Combat. While many soldiers and fighters won’t admit publicly that they messed themselves, in anonymous surveys conducted after WWII, one-quarter of soldiers admitted they peed themselves during combat and one-eighth admitted to defecating. Grossman believes the number was likely even higher than that.
Extreme vasoconstriction is also typically present in Condition Black. Vasoconstriction is when the blood vessels narrow to constrict blood flow. In life-or-death situations, your body wants most of your blood to stay near vital organs and large muscles that can be used to fight or run. One benefit of this is that if you were to sustain a wound, vasoconstriction helps limit the amount of bleeding you experience. Extreme vasoconstriction causes people to look “white with fear” as all the blood has been shunted away from the skin’s surface to more vital parts of the body. While this is a survival mechanism, it unfortunately leads to deterioration of complex motor skills.
Another physical reaction is that your forebrain (the executive part of your brain) shuts down and your more primitive middle brain takes over. Grossman calls this the “puppy dog” brain. Without executive functioning, you’re susceptible to irrational fighting or fleeing. As an example of this type of irrational behavior, many soldiers fighting in the frontlines of WWI and WWII reported seeing comrades run out from behind protection and into enemy fire without any rhyme or reason. As Grossman puts it, “in Condition Black you can run and you can fight like a big, hairless, clawless bear, but that is about all you are capable of doing.”
In that same study conducted by Dr. Artwohl mentioned above, he found that a very small percentage of police offers experienced freezing, or temporary paralysis during a deadly force encounter. In these cases, the body doesn’t fight or run, it just stops cold, leaving the fighter very vulnerable.
Managing Arousal in High-Stakes Situations
Now that we understand how stress alters our performance, let’s take a look at some of the things that combat researchers have found help mitigate its effects. While you can’t completely control where your heart rate goes in a high-stress situation, learning and practicing certain techniques can help you lower it and maximize your resistance to stress, allowing you to perform at optimal levels for as long as possible.Practice tactical breathing. Tactical breathing was developed by Lt. Col. Dave Grossman. It’s a technique that soldiers and police officers use to quickly calm down and stay focused during firefights. Here’s how to do it:
- Slowly inhale a deep breath for 4 seconds.
- Hold the breath in for 4 seconds.
- Slowly exhale the breath out for 4 seconds.
- Hold the empty breath for 4 seconds.
- Repeat until your breathing is under control.
Tactical breathing isn’t just useful for deadly force encounters. Use it anytime you’re feeling stressed out and need to bring yourself back down to optimal arousal levels.
Meditate. Studies show that individuals who practice meditation can clear distracting and stressful thoughts (like worry) from their mind more quickly than individuals who don’t meditate. That sort of ability comes in handy in high-stress situations like deadly force encounters.
The U.S. military is actually experimenting with mindfulness meditation training with its new recruits. The hope is that meditation’s stress-reducing benefits will help soldiers stay out of Condition Black while in the heat of combat, as well as help them recover more quickly after the encounter.
There’s not much to meditation. Just sit in a quiet place and focus on your breath going in your nose and out your mouth. Whenever a distracting thought pops up, don’t get flustered. Just name the thought, let it go, and focus back on your breath. If you’re like me, you’ll find that when you first start meditating, you get easily distracted by your thoughts. Don’t get discouraged; with time your mind will quiet down, and your ability to dismiss unwanted thoughts will improve.
Start off with one 10-minute session daily, and slowly increase your sessions to 20 minutes. If you have time, you may consider doing a 20-minute meditation session in the morning and another 20-minute session at night.
Practice visualization. Emerging research shows that warriors who visualize hypothetical high-stress scenarios perform better in actual high-stress situations than those who don’t. For example, officers who take part in visual exercises demonstrate better marksmanship than those who skip this technique.There’s also evidence that visualizing successful management of high-stress situations reduces a combatant’s anxiety and stress response when the events actually occur, thus allowing the fighter to stay in optimal Condition Red longer.
Here are some rough and ready guidelines on performing visualization exercise:
- Make the visualization as vivid as possible. Incorporate all your senses and emotions.
- Visualize problems and sticking points, but — and this is the critical part — always visualize yourself successfully overcoming the problem or obstacle. Never visualize failure.
- Never rely on visualization alone. It’s important to combine it with tactical practice and role playing.
- Breathe
- Relax
- Aim
- Sight
- Squeeze
Don’t worry if people think you’re crazy. Research has shown that this sort of self-talk can increase performance on both cognitive and physical tasks.
The key with this type of self-talk is to keep it brief and positive.
Stay active and outwardly focused. In the book War, by Sebastian Junger (which I highly recommend), he shares an interesting study done on a Special Forces team during the Vietnam War. The team was stationed at an isolated base along the Cambodian border and knew there was a good chance of the base being completely overrun by a force of Vietcong. Surprisingly, researchers found that in contrast to the officers, the stress levels of the enlisted men actually dropped before an expected attack, and rose when the attack failed to materialize. Researchers offered this explanation: “The members of this Special Forces team…were action-oriented individuals who characteristically spent little time in introspection. Their response to any environmental threat was to engage in a furor of activity which rapidly dissipated the developing tension.” This activity included laying C-wire and mines around the base, which as Junger notes, “was something they knew how to do and were good at, and the very act of doing it calmed their nerves.”
When you’re facing a threat you can anticipate in advance, take a cue from the men of the Special Forces; instead of sitting around navel-gazing, bouncing your leg up and down, and getting your heart rate up before anything even happens, keep yourself occupied with preparations – check your equipment, mentally rehearse your mission, etc.
Stress Inoculation Through Realistic Training
Remember the old saying amongst soldiers: “You do not rise to the occasion in combat, you sink to the level of training.”Thus, the best way to overcome the detrimental effects of stress on performance is to inoculate yourself from it altogether through consistent, realistic training.
From a self-defense standpoint, this means you need to do more than just go to the gun range to practice your marksmanship or punch the heavy bag in your garage. You’ll actually need to train your techniques under the same sort of pressure you’d experience in a real-life situation. For handgun training, this could be achieved with simunitions or airsoft guns; with hand-to-hand self-defense, live sparring can give you similar stress levels as a real-life fight.
With proper, consistent, and realistic training, you can hone your body to perform at optimal levels, even when the going gets the toughest.
____________________
Sources:
Sharpening the Warrior’s Edge by Bruce K. Siddle
On Combat by Dave Grossman and Loren W. Christensen
Warrior Mindset by Dr. Michael Asken, Loren W. Christensen, Dave Grossman and Human Factor Research
Illustrations by Ted Slampyak
FROM THE GREATEST SITE EVER MADE
MANLINESS
Davidson - All I wanna do
If you have played GTA 2 in your childhood, you know what this is...
A great house song from a great game...
Thursday, October 10, 2013
Welcome to the sunshine state
Our citizens have concealed weapons.
If you kill someone, we will kill you back.
We have 149 jails, and 6 prisons.
Enjoy your stay!
I am so jealus. Here in European peninsula, the sign would be like:
Welcome to Europe...
The Dark peninsula.
Our citizens is forbiden to have weapons.
If you kill someone, your crime will be unpunished.
We have 8295877 corrupted judges, 32532 non-goverment organizations that will help you
and 233535279 laweyrs that will get you out from prison.
Enjoy your stay, get the money and run
Where is Judas?
He teaches on Harvard.
A comment for the Greek ex-prime minister G.Papandreou, the person who many blaim for leading Greece on IMF's jaw. After so many years of recession, with the humanitarian disaster that follows, in people's eyes he is a traitor. Now he teaches on Harvard.
Tuesday, October 8, 2013
Thursday, October 3, 2013
Wednesday, October 2, 2013
Chris Redfield - Resident Evil
If you grow up in nineties, you sure now who this is...
Credit goes to: kenshin1387
The art of DOOM
Yes, maybe the best game of the nineties...
The credits go to the deviant-art users they created them... But sorry guys i don't remember their users-names...
Sunday, September 29, 2013
Desire - Under Your Spell
This marvelus song, i heard first time in Drive movie, reminds me the eighties even if it dated only back to 2009... Real new wave track!
Saturday, September 28, 2013
Gossip - Heavy Cross
Johnny Guitar - Peggy Lee
Sunday, September 22, 2013
All we are - Warlock
Get down on it - Kool and the Gang
Dr Dre - The Next Episode
Kadebostany - Walking with a Ghost
I saw them first time on Radio Arvyla tv show... so the credit goes there...
Monday, September 16, 2013
Aπό πού βγήκαν κάποιες πολύ γνωστές φράσεις
Κουτσοί, στραβοί, στον Άγιο Παντελεήμονα
Στα 1830, σ” ένα χωριουδάκι της Κυνουρίας, στο Άστρος,
παρουσιάστηκε ένας περίεργος άνθρωπος, που άρχισε να διαδίδει επίμονα ότι ήταν
ο. Άγιος Παντελεήμονας, που ήρθε να σώσει τον κόσμο από τις διάφορες αρρώστιες,
που τον μάστιζαν.
Όπως ξέρουμε όλοι μας σχεδόν, ο πραγματικός Άγιος
Παντελεήμονας είναι ο προστάτης των ανάπηρων και οι Χριστιανοί πιστεύουν ότι
γιατρεύει, εκτός από τις άλλες παθήσεις και τις παραμορφώσεις του σώματος,
καθώς και τους τυφλούς.
Ο άγνωστος, ωστόσο, του Άστρους δεν έκανε το παραμικρό
θαύμα. Επειδή, όμως, δεν ενοχλούσε κανέναν με την παρουσία, τον άφηναν να λέει
ό,τι θέλει. Παρ όλ” αυτά, η φήμη πως στο όμορφο χωριό της Κυνουρίας
παρουσιάστηκε ο Άγιος Παντελεήμονας, απλώθηκε γρήγορα σε όλη την τότε Ελλάδα.
Όπως ήταν επόμενο, όσοι έπασχαν από τα μάτια τους, τ” αφτιά
τους, τα πόδια τους και από ένα σωρό άλλες ασθένειες, παράτησαν τα σπίτια τους
και τις δουλειές τους και ξεκίνησαν να πάνε στο Άστρος, με την ελπίδα ότι θα
γίνουν καλά.
Κι ήταν τόσοι πολλοί αυτοί οι ανάπηροι, ώστε από τα διάφορα
χωριά που περνούσαν, έλεγαν οι άλλοι που τους έβλεπαν: «Κουτσοί, στραβοί, στον
Άγιο Παντελεήμονα»
Πίσω έχει η Αχλάδα την ουρά
Οι Ενετοί, που άλλοτε κυριαρχούσαν στις θάλασσες,
εγκαινίασαν πρώτοι τα ιστιοφόρα μεταγωγικά, όταν ήθελαν να μεταφέρουν το στρατό
τους.
Τα καράβια αυτά ήταν ξύλινα και πελώρια και είχαν σχήμα
αχλαδιού.
Έσερναν δε τις περισσότερες φορές πίσω τους ένα μικρό
καραβάκι, που έβαζαν μέσα τον οπλισμό και τα πολεμοφόδια, όπως ακόμα τρόφιμα
και διάφορα πολεμικά σύνεργα. Οι Έλληνες τα είχαν βαφτίσει αχλάδες από το σχήμα
τους.
Έτσι όταν καμιά φορά στο πέλαγος παρουσιαζότανε κανένα
άγνωστο καράβι, οι νησιώτες ( βιγλάτορες) ανέβαιναν πάνω στους βράχους και
απ’εκεί παρακολουθούσαν με αγωνία τις κινήσεις του. Αν ήταν απλώς ιστιοφόρο,
δεν ανησυχούσαν τόσο, γιατί υπήρχε πιθανότης να συνεχίσει αλλού τον δρόμο του.
Αν όμως ήταν «Αχλάδα» τους έπιανε πανικός, γιατί
καταλάβαιναν ότι σε λίγο θ’άρχιζαν μάχες, πολιορκίες, πείνες και θάνατοι.
Έφευγαν τότε για να πάνε να ετοιμάσουν την άμυνα τους. Από στόμα σε στόμα
κυκλοφορούσε η φήμη ότι η «Αχλάδα» έχει πίσω την ουρά.
Με την ουρά εννοούσαν το καραβάκι που έσερνε το μεταγωγικό.
Άρα επίθεση. Και έλεγαν: «Πίσω έχει η Αχλάδα την ουρά», τι θα γίνει;
Πλήρωσε τα μαλλιά της κεφαλής του
Οι φόροι πριν από το 19ο αιώνα ήταν τόσοι πολλοί στην
Ελλάδα, ώστε όσοι δεν είχαν να πληρώσουν, έβγαιναν στο βουνό. Για τη φοβερή
αυτή φορολογία, ο ιστορικός Χριστόφορος Άγγελος, γράφει τα εξής χαρακτηριστικά:
«Οι επιβληθέντες φόροι ήσαν αναρίθμητοι, αλλά καί άνισοι. Εκτός
της δέκατης, του εγγείου και της διακατοχής των ιδιοκτησιών, έκαστη οικογένεια
κατέβαλε χωριστά φόρον καπνού (εστίας), δασμόν γάμου, δούλου και δούλης
καταλυμάτων, επαρχιακών εξόδων καφτανίων, καρφοπετάλλων και άλλων εκτάκτων.
Ενώ δε ούτο βαρείς καθ” εαυτούς ήσαν οί επιβληθέντες φόροι,
έτι βαρυτέρους και αφορήτους καθίστα ο τρόπος της εισπράξεως και η δυναστεία
των αποσταλλομένων πρός τούτο υπαλλήλωνη εκμισθωτών. Φόρος ωσαύτως ετίθετο απί
των ραγιάδων (υπόδουλος-τουρκ.raya) εκείνων οίτινες έτρεφον μακράν κόμην».
Από το τελευταίο αυτό, έμεινε παροιμιώδης η φράση: «πλήρωσε
τα μαλλιά της κεφαλής του»
Πράσσειν άλογα
Όταν κάποιος σε μία συζήτηση μας λέει πράγματα με τα οποία
διαφωνούμε ή μας ακούγονται παράλογα, συνηθίζουμε να λέμε: «Μα τί είναι αυτά
που μου λες? Αυτά είναι αηδίες και πράσσειν άλογα!».
Το «πράσσειν άλογα» λοιπόν, δεν είνα πράσινα άλογα όπως
πιστεύει πολύς κόσμος, όπως τα μικρά μου πόνυ, αλλά αρχαία ελληνική
έκφραση.Προέρχεται εκ του ενεργητικού απαρέμφατου του ρήματος «πράττω» ή/και
«πράσσω» (τα δύο τ, αντικαθίστανται στα αρχαία και από δύο σ), που είναι το
«πράττειν» ή/και «πράσσειν» και του «άλογο» που είναι ουσιαστικά το ουσιαστικό
«λόγος»=λογική (σε μία από τις έννοιες του) με το α στερητικό μπροστά.
Α-λογο=παράλογο =Πράσσειν άλογα, το να κάνει κανείς παράλογα πράγματα
Σαρδάμ
Η λέξη δεν έχει ετυμολογική ρίζα, αλλά προέρχεται από τον
αναγραμματισμό του επιθέτου Μάνδρας. Ο Αχιλλέας Μάνδρας, ηθοποιός – σκηνοθέτης,
γεννήθηκε το 1875 στην Κωνσταντινούπολη και ήταν ο πρώτος που γύρισε η ελληνική
κινηματογραφική ταινία.
Επειδή έκανε πολλά μπερδέματα την ώρα που έπαιζε, σκέφθηκε
να τα ονοματίσει. Έτσι αναγραμμάτισε το επώνυμό του και μας έδωσε μια καινούρια
λέξη. Την καλλιτεχνική λέξη «Σαρδάμ»
Είμαστε για τα πανηγύρια
Στην Κόρινθο, που ήταν πλούσια πόλη, γίνονταν δύο πανηγύρια,
για εμπόρους απ” όλο τον κόσμο. Το καθένα είχε διάρκεια ενάμιση μήνα. Όταν την
κατέκτησαν οι Φράγκοι, αυτά συνεχίστηκαν. Όσοι συμμετείχαν σ” αυτά σαν να μην
τρέχει τίποτα, έλεγαν, όταν τους ρωτούσαν, που πάνε : « είμαστε για τα
πανηγύρια » . Έκφραση που σήμερα επικρατεί για όσους δεν έχουν επίγνωση της
σοβαρότητας μιας κατάστασης
Τι καπνό φουμάρεις
Συχνά, για κάποιον που δεν ξέρουμε τι είναι, ρωτάμε συνήθως
: « τι καπνό φουμάρει; ». Η φράση αυτή δεν προέρχεται, όπως νομίζουν πολλοί,
από τη μάρκα των τσιγάρων που καπνίζει, αλλά κρατάει από τα βυζαντινά ακόμη
χρόνια, ίσως και πιο παλιά. Η λέξη « καπνός » έχει εδώ την αρχαία σημασία της
εστίας, δηλαδή, του σπιτιού.
Ο ιστορικός Π. Καλλιγάς λέει κάπου : «Οι φορατζήδες έμπαιναν
εις τας οικίας των εντόπιων και ερωτούν «τι καπνό φουμάρει εδώ; Κατά την
απόκριση δε έβανον τον αναλογούντα φόρον». Όταν, λοιπόν, την εποχή εκείνη
έλεγαν « καπνό », εννοούσαν σπίτι
Έβγαλε την μπέμπελη
Μπέμπελη, είναι η ιλαρά (μεταδοτική, εξανθηματική νόσος). Η
λέξη είναι σλαβικής προέλευσης (pepeli=στάχτη). Η φράση «έβγαλε την μπέμπελη»,
σημαίνει ότι κάποιος ζεσταίνεται και ιδρώνει υπερβολικά.
Ο συσχετισμός της ζέστης με την ιλαρά, προκύπτει από την
πρακτική ιατρική, σύμφωνα με την οποία, κάποιος που νοσεί από ιλαρά θα πρέπει
να ντύνεται βαριά, έτσι ώστε να ζεσταθεί και να ιδρώσει και να «βγάλει» ή να
«χύσει» έτσι από πάνω την αρρώστια (δηλαδή την μπέμπελη)
Μπάτε σκύλοι αλέστε και αλεστικά μη δώσετε
Οι Φράγκοι, που είχαν υποδουλώσει άλλοτε την Ελλάδα, έκαναν
τόσα μαρτύρια στους κατοίκους, ώστε οι Έλληνες τούς βάφτισαν «Σκυλόφραγκους».
Ό,τι είχαν και δεν είχαν, τούς το έπαιρναν, κυρίως όμως ενδιαφερόντουσαν για το
αλεύρι, που τούς ήταν απαραίτητο για να φτιάχνουν ψωμί.
Κάποτε σ” ένα χωριουδάκι της Πάτρας μπήκαν μερικοί
στρατιώτες σ” ένα μύλο και απαίτησαν από τον μυλωνά να τους αλέσει όλο το
σιτάρι που υπήρχε εκεί, με την υπόσχεση ότι θα τού πλήρωναν τ” αλεστικά.
Ο μυλωνάς ονομαζόταν Γιάννης Ζήσιμος, κι ήταν γνωστός για
την παλικαριά του και την εξυπνάδα του. Όταν είδε τους Φράγκους να θέλουν να
τού αρπάξουν το βιος του με το έτσι το θέλω, φούντωσε ολόκληρος.
Συγκρατήθηκε, όμως, και δικαιολογήθηκε ότι δεν μπορεί μόνος
του ν” αλέσει τόσες οκάδες σιτάρι. Οι στρατιώτες τού είπαν τότε ότι θα τον
βοηθούσαν αυτοί. Ο Ζήσιμος τούς πέρασε στον μύλο και τούς είπε δήθεν ευγενικά:
«Μπάτε σκύλοι αλέστε και αλεστικά μη δώσετε».
Ύστερα τούς κλείδωσε μέσα κι έβαλε φωτιά στο μύλο. Εκεί τούς
έκαψε όλους σαν ποντίκια κι αυτός εξαφανίστηκε.
Του έψησε το ψάρι στα χείλη
Ο λαός του Βυζαντίου γιόρταζε με μεγάλη κατάνυξη και πίστη
όλες τις μέρες της Σαρακοστής. Το φαγητό του ήταν μαρουλόφυλλα βουτηγμένα στο
ξίδι, μαυρομάτικα φασόλια, φρέσκα κουκιά και θαλασσινά.
Στα μοναστήρια, όμως, ήταν ακόμη πιο αυστηρά, αν και πολλοί
καλόγεροι, που δεν μπορούσαν να κρατήσουν περισσότερο τη νηστεία, έκαναν πολλές
κρυφές.αμαρτίες κι έτρωγαν αβγά ή έπιναν γάλα.
Αν τύχαινε, όμως, κανένας απ” αυτούς να πέσει στην αντίληψη
των άλλων -ότι είχε σπάσει δηλαδή τη νηστεία του- καταγγελλόταν αμέσως στο
ηγουμενοσυμβούλιο και καταδικαζόταν στις πιο αυστηρές ποινές. Κάποτε λοιπόν,
ένας καλόγερος, ο Μεθόδιος, πιάστηκε να τηγανίζει ψάρια μέσα σε μια σπηλιά, που
ήταν κοντά στο μοναστήρι.
Το αμάρτημά του θεωρήθηκε φοβερό. Το ηγούμενο συμβούλιο τον
καταδίκασε τότε στην εξής τιμωρία: Διάταξε και του γέμισαν το στόμα με αναμμένα
κάρβουνα και κει πάνω έβαλαν ένα ωμό ψάρι, για να ψηθεί! Το γεγονός αυτό το
αναφέρει ο Θεοφάνης. Φυσικά ο καλόγερος πέθανε έπειτα από λίγο μέσα σε
τρομερούς πόνους. Αλλά ωστόσο έμεινε η φράση «Μου έψησε το ψάρι στα χείλη» ή
«Του έψησε το ψάρι στα χείλη»
Μας άλλαξαν τα φώτα
Μια παράξενη συνήθεια στην Αγγλία ήταν να κατραμώνουν τους
λαθρέμπορους. Τους κρεμούσαν στις ακτές της θάλασσας, τους άλειβαν με πίσσα και
τους άφηναν εκεί να αιωρούνται βδομάδες, μήνες και χρόνια, καμιά φορά.
Έβαζαν δε τις κρεμάλες σε απόσταση πάνω στους βράχους της
παραλίας. Αυτή η απάνθρωπη συνήθειο κράτησε ως τα τελευταία, σχεδόν, χρόνια.
Στα 1822, έβλεπε κανείς στον πύργο του Δούβρου τρεις τέτοιους κρεμασμένους. Η
Αγγλία έκανε τα ίδια με τους κλέφτες, τους εμπρηστές και τους δολοφόνους.
Ο Τζον Πέιvτερ, που έβαλε φωτιά στα ναυτομάγαζα του
Πόρτσμουθ, κρεμάστηκε και κατραμώθηκε στα 1776. Ο αβάς Κόγερ τον ξαναείδε στα
1777. Ο Πέιντερ ήταν αλυσοδεμένος και κρεμασμένος πάνω από τα ερείπια που είχε
προξενήσει ο ίδιος, τον φρεσκοπίσσωναν δε από καιρό σε καιρό, για να
διατηρείται. Τέλος, τον αντικατέστησαν ύστερα από τέσσερα χρόνια.
Με τον ίδιο τρόπο οι Βυζαντινοί τιμωρούσαν πολλούς
εγκληματίες, που έκαναν, όμως και χρέη φαναριών! Τους έβαζαν, δηλαδή, φωτιά στα
πόδια και τους άφηναν να καίγονται σαν λαμπάδες.
Και φαίνεται πως οι δολοφόνοι ήταν πολλοί την εποχή εκείνη,
αφού για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα φώτιζαν τον Κεράτιο κόλπο. Αργότερα,
όμως, τους αντικατέστησαν με αληθινούς πυρσούς. Αυτοί ωστόσο, που ήθελαν να
καίγονται οι εγκληματίες, έλεγαν δυσαρεστημένοι: «Μας άλλαξαν τα φώτα»
Ακόμα δεν τον είδανε και Γιάννη τον βαφτίσανε
Ο Τριπολιτσιώτης Αγγελάκης Νικηταράς, παράγγειλε κάποτε του
Κολοκοτρώνη -που ήταν στενός του φίλος- να κατέβει στο χωριό, για να βαφτίσει
το μωρό του.
Ο Νικηταράς τού παράγγειλε ότι το παιδί επρόκειτο να το
βγάλουν Γιάννη, αλλά για να τον τιμήσουν, αποφάσισαν να του δώσουν τ” όνομά
του, δηλαδή Θεόδωρο. Ο θρυλικός Γέρος του Μοριά απάντησε τότε, πως ευχαρίστως
θα πήγαινε μόλις θα «έκλεβε λίγον καιρό», γιατί τις μέρες εκείνες έδινε μάχες.
Έτσι θα πέρασε ένας ολόκληρος μήνας σχεδόν κι ο Κολοκοτρώνης δεν κατόρθωσε να
πραγματοποιήσει την υπόσχεση που είχε δώσει.
Δεύτερη, λοιπόν, παραγγελία του Νικηταρά. Ώσπου ο Γέρος πήρε
την απόφαση και με δύο παλικάρια του κατέβηκε στο χωριό. Αλλά μόλις μπήκε στο
σπίτι του φίλου του, δεν είδε κανένα μωρό, ούτε καμμιά προετοιμασία για
βάφτιση.
Τι είχε συμβεί: Η γυναίκα του Νικηταρά ήταν στις μέρες της
να γεννήσει. Επειδή όμως, ο τελευταίος ήξερε πως ο Γέρος ήταν απασχολημένος στα
στρατηγικά του καθήκοντα και πως θ” αργούσε οπωσδήποτε να τους επισκεφτεί
-οπότε θα είχε γεννηθεί πια το παιδί- τού παράγγελνε και τού ξαναπαράγγελνε
προκαταβολικά για τη βάφτιση.
Όταν ο Κολοκοτρώνης άκουσε την.απολογία του Νικηταρά,
ξέσπασε σε δυνατά γέλια και φώναξε: – Ωχού! Μωρέ, ακόμα δεν τον είδανε και
Γιάννη τον βαφτίσανε!
Αλά μπουρνέζικα
Μπουρνέζικα, λοιπόν, είναι η γλώσσα που θα μιλούσαν σε
κάποιο τόπο ή και θα μιλάνε ακόμα, γιατί ο τόπος αυτός πράγματι υπάρχει. Είναι
σε μια περιοχή του Σουδάν, όπου ζει η φυλή Μπουρνού.
Η γλώσσα αυτή ήρθε στην Ελλάδα κατά την Επανάσταση του 1821,
με την φυλή των Μπουρνού η οποία αποτελούσε τμήμα του εκστρατευτικού σώματος
του Αιγύπτιου στρατηγού Ιμπραήμ. Καθώς η αραβική γλώσσα είναι αρκετά δύσκολη
και μάλιστα στις διαλέκτους της, σε μας τους Έλληνες, λοιπόν δίκαια, όσα θ”
ακούγαμε από αυτούς, θα φαίνονταν «αλά μπουρνέζικα», δηλαδή ακατανόητα.
Γιάννης κερνά και Γιάννης πίνει
Ανάμεσα στα παλικάρια του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ξεχώριζε
ένας Τριπολιτσιώτης, ο Γιάννης Θυμιούλας, που είχε καταπληκτικές διαστάσεις:
Ήταν δυο μέτρα ψηλός, παχύς και πολύ δυνατός (λέγεται ότι με
το ένα του χέρι μπορούσε να σηκώσει και άλογο). Ο Θυμιούλας έτρωγε στην καθισιά
του ολόκληρο αρνί, αλλά και πάλι σηκωνόταν πεινασμένος. Έπινε όμως και πολύ.
Παρόλα αυτά ήταν εξαιρετικά ευκίνητος, δε λογάριαζε τον κίνδυνο κι όταν έβγαινε
στο πεδίο της μάχης, ο εχθρός μόνο που τον έβλεπε, τρόμαζε στη θέα του.
Πολλοί καπεταναίοι, μάλιστα, όταν ήθελαν να κάνουν καμιά
τολμηρή επιχείρηση, ζητούσαν από τον Κολοκοτρώνη να τους τον δανείσει! Κάποτε
ωστόσο, ο Θυμιούλας, μαζί με άλλους πέντε συντρόφους του, πολιορκήθηκαν στη
σπηλιά ενός βουνού. Και η πολιορκία κράτησε κάπου τρεις μέρες. Στο διάστημα
αυτό, είχαν τελειώσει τα λιγοστά τρόφιμα που είχαν μαζί τους οι αρματολοί και ο
Θυμιούλας άρχισε να υποφέρει αφάνταστα.
Στο τέλος, βλέποντας ότι θα πέθαινε από την πείνα, αποφάσισε
να κάνει μια ηρωική εξόρμηση, που ισοδυναμούσε με αυτοκτονία. Άρπαξε το
χαντζάρι του, βγήκε από τη σπηλιά και με απίστευτη ταχύτητα, άρχισε να τρέχει
ανάμεσα στους πολιορκητές, χτυπώντας δεξιά και αριστερά. Ο εχθρός σάστισε, προκλήθηκε
πανικός και τελικά τρόμαξε και το “βαλε στα πόδια.
Έτσι, γλίτωσαν όλοι τους. Ο Θυμιούλας κατέβηκε τότε σ” ένα
ελληνικό χωριό, έσφαξε τρία αρνιά και τα σούβλισε. Ύστερα παράγγειλε και του
έφεραν ένα «εικοσάρικο» βαρελάκι κρασί κι έπεσε με τα μούτρα στο φαγοπότι.
Φυσικά, όποιος χριστιανός περνούσε από κει, τον φώναζε, για να τον κεράσει.
Πάνω στην ώρα, έφτασε και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ρώτησε
να μάθει, τι συμβαίνει. – Γιάννης κερνά και Γιάννης πίνει! απάντησε ο προεστός
του χωριού. Όπως λένε, αυτή η φράση, αν και παλιότερη, έμεινε από αυτό το
περιστατικό. Παραπλήσια είναι και η αρχαιότερη έκφραση: «Αυτός αυτόν αυλεί»
Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου
Η παροιμιώδης αυτή έκφραση, οφείλεται σε έναν Κρητικό, που
ονομάζονταν Παντελής Αστραπογιαννάκης. Όταν οι Ενετοί κυρίευσαν τη Μεγαλόνησο,
αυτός πήρε τα βουνά μαζί με μερικούς τολμηρούς συμπατριώτες του. Από εκεί
κατέβαιναν τις νύχτες και χτυπούσαν τους κατακτητές μέσα στα κάστρα τους.
Για να δίνει, ωστόσο, κουράγιο στους νησιώτες, τους υποσχόταν
ότι θα ελευθέρωναν γρήγορα την Κρήτη. Με το σήμερα, όμως, και με το αύριο, ο
καιρός περνούσε και η κατάσταση του νησιού αντί να καλυτερεύει, χειροτέρευε. Οι
Κρητικοί άρχισαν ν” απελπίζονται. Μα ο Αστραπογιαννάκης δεν έχανε το θάρρος
του, εξακολουθούσε να τους δίνει ελπίδες για σύντομη απελευθέρωση.
Οι συμπατριώτες του, όμως, δεν τα πίστευαν πια. Όταν,
λοιπόν, το ασύγκριτο εκείνο παλικάρι πήγαινε να τους μιλήσει, όλοι μαζί του
έλεγαν: «Ξέρουμε τι θα πεις. Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου!».
Τα βρήκε μπαστούνια
Η προέλευση της φράσης ανάγεται σε ένα πραγματικό γεγονός,
που έλαβε χώρα κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας στην Ελλάδα και πιο
συγκεκριμένα από μια μονομαχία. Εκατό χρόνια μετά το πάρσιμο του φρουρίου της
Ακροκορίνθου από το Λέοντα το Σγουρό, οι Φράγκοι γιόρτασαν στην Κόρινθο με
μεγάλη τελετή αυτή την επέτειο.
Οι ευγενείς έκαναν ιππικούς αγώνες κάτω από τα βλέμματα των
ωραίων γυναικών. Νικητές ξεχώρισαν δυο: Ο Ελληνογάλλος δούκας των Αθηνών
Γουίδος -μόλις 20 χρονών- και ο Νορμανδός Μπουσάρ, φημισμένος καβαλάρης και
οπλομάχος. Εκείνη την ημέρα κάλεσε σε μονομαχία ο «Μπάιλος» του Μορέα, Νικόλαος
Ντε Σαιντομέρ, τον παλατίνο της Κεφαλλονιάς Ιωάννη, που φοβήθηκε τη δύναμη του
αντιπάλου του κι αρνήθηκε να χτυπηθεί με την πρόφαση ότι το άλογό του ήταν
αγύμναστο.
Αλλά ο Μπουσάρ τον ντρόπιασε μπροστά σε όλους, γιατί ανέβηκε
πάνω σ” αυτό το ίδιο το άλογο κι έκανε τόσα γυμνάσματα, ώστε να κινήσει το
θαυμασμό των θεατών. Ύστερα, καλπάζοντας γύρω από την κονίστρα, φώναξε δυνατά:
«Να το άλογο που μας παρέστησαν αγύμναστο».
Αυτό βέβαια, ήταν αρκετό για να προκαλέσει το θανάσιμο μίσος
του Ιωάννη, ο οποίος έστειλε κρυφά έναν υπηρέτη του για να αλλάξει τα δυο ξίφη
του Μπουσάρ με δυο πανομοιότυπα, αλλά ξύλινα, αυτά δηλαδή που είχαν για να
γυμνάζονται οι αρχάριοι. Τα ξύλινα αυτά ξίφη τα ονόμαζαν «μπαστέν» και οι
Έλληνες τα έλεγαν «μπαστούνια».
Όταν ο υπηρέτης κατάφερε να τα αλλάξει, ο Ιωάννης κάλεσε τον
Μπουσάρ αμέσως σε μονομαχία. Ανύποπτος εκείνος τράβηξε το πρώτο ξίφος του και
το βρήκε ξύλινο. Τραβά και το δεύτερο, κι αυτό «μπαστούνι». Και τα δυο τα βρήκε
«μπαστούνια». Ο Ιωάννης κατάφερε τότε να τον τραυματίσει θανάσιμα στο στήθος.
Από τότε έμεινε η φράση: «Τα βρήκε μπαστούνια» και φυσικά δεν έχει σχέση με τα
τραπουλόχαρτα ή τα μπαστούνια που γνωρίζουμε
Άλλος πλήρωσε τη νύφη
Στην παλιά Αθήνα του 1843, επρόκειτο να συγγενέψουν με γάμο
δύο αρχοντικές οικογένειες: Του Γιώργη Φλαμή και του Σωτήρη Ταλιάνη. Ο Φλαμής
είχε το κορίτσι και ο Ταλιάνης το αγόρι.
Η εκκλησία, που θα γινόταν το μυστήριο, ήταν η Αγία Ειρήνη
της Πλάκας. Η ώρα του γάμου είχε φτάσει και στην εκκλησία συγκεντρώθηκαν ο
γαμπρός, οι συγγενείς και οι φίλοι τους. Μόνο η νύφη έλειπε.
Τι είχε συμβεί; Απλούστατα. Η κοπέλα, που δεν αγαπούσε τον
νεαρό Ταλιάνη, προτίμησε ν΄ ακολουθήσει τον εκλεκτό της καρδιάς της, που της
πρότεινε να την απαγάγει. Ο γαμπρός άναψε από την προσβολή, κυνήγησε την άπιστη
να την σκοτώσει, αλλά δεν κατόρθωσε να την ανακαλύψει. Γύρισε στο σπίτι του
παρ΄ ολίγο πεθερού του και του ζήτησε τα δώρα που είχε κάνει στην κόρη του.
Κάποιος όρος όμως στο προικοσύμφωνο έλεγε πως οτιδήποτε κι
αν συνέβαινε προ και μετά το γάμο μεταξύ γαμπρού και νύφης «δέ θά ξαναρχούτο
τση καντοχή ουδενός οι μπλούσιες πραμάτιες καί τα τζόβαιρα όπου αντάλλαξαν οι
αρρεβωνιασμένοι».
Φαίνεται δηλαδή, ότι ο πονηρός γερο-Φλαμής είχε κάποιες
υποψίες από πριν, για το τι θα μπορούσε να συμβεί, γι” αυτό έβαλε εκείνο τον
όρο. Κι έτσι πλήρωσε ο φουκαράς ο Ταλιάνης τα δώρα του άλλου. Από τότε οι
παλαιοί Αθηναίοι, όταν γινόταν καμιά αδικία σε βάρος κάποιου, έλεγαν ότι «άλλος
πλήρωσε τη νύφη» κι έμεινε η φράση έως και σήμερα
Του Κουτρούλη ο Γάμος
«Έγινε του Κουτρούλη ο γάμος» ή «Έγινε του Κουτρούλη το
πανηγύρι» λέμε οι νεότεροι Έλληνες όταν πρόκειται για θορυβώδη συνάθροιση ή
μεγάλη ακαταστασία. Ποιος είναι όμως αυτός ο Κουτρούλης και γιατί ο γάμος του
να γίνει παροιμιώδης;
Ο καβαλλάριος (ιππότης) Ιωάννης ο Κουτρούλης, που πιθανώς
ζούσε στη Μεθώνη, συγκατοίκησε με γυναίκα που είχε φύγει από το συζυγικό σπίτι
μετά από σκάνδαλο, όπως φαίνεται. Η μη νόμιμη αυτή συγκατοίκηση τράβηξε την προσοχή
της εκκλησίας, η οποία αφόρισε τη γυναίκα.
Πέρασαν εν τω μεταξύ δεκαεφτά χρόνια, και ο Κουτρούλης, μη
εννοώντας να απομακρυνθεί από τη γυναίκα, πάντοτε προσπαθούσε να του επιτραπεί
να την παντρευτεί νόμιμα. Πόσο μεγάλο θα ήταν το σκάνδαλο, και επομένως πόσο
γνωστό στη μικρή κοινωνία της Μεθώνης, ο καθένας το φαντάζεται.
Ο νόμιμος και πρώτος σύζυγος που αντιδρούσε, για δεκαεφτά
χρόνια βασάνιζε τον Κουτρούλη. Τα πράγματα όμως μεταβλήθηκαν το Μάιο του 1394.
Ο Πατριάρχης Αντώνιος ο Δ’, στον οποίο η αφορισθείσα παρουσίασε διαζύγιο που
είχε γίνει επί του εν τω μεταξύ αποθανόντος επισκόπου Μεθώνης Καλογεννήτου, με
το οποίο ο γάμος θεωρούνταν νομίμως διαλελυμένος, αναγνώρισε το δίκιο της και
με γράμματά του και προς τον μητροπολίτη Μονεμβασίας και τον επίσκοπο Μεθώνης
επίτρεψε την με τις ευχές της εκκλησίας τέλεση του γάμου, εάν όμως
αποδεικνυόταν ότι ο Κουτρούλης δεν είχε καμιά ιδιαίτερη σχέση με τη γυναίκα, με
την οποία συγκατοικούσε, για όσο αυτή ζούσε με τον πρώτο σύζυγό της.
Τι αποδείχτηκε δεν ξέρουμε. φαίνεται όμως ότι η ανάκριση των
ιεραρχών πιστοποίησε την αθωότητα του Κουτρούλη και έτσι ο γάμος έγινε. Αν θα
γίνει ή όχι ο γάμος, συζητιόταν για δεκαεφτά ολόκληρα χρόνια, και όταν
επιτέλους έγινε, έγινε το ζήτημα της ημέρας.
Στα στόματα των γυναικών και των περιέργων θα περιφερόταν
αναμφίβολα η φράση «’Έγινε του Κουτρούλη ο γάμος», όπου όλη η σπουδαιότητα
έπεφτε στο ρήμα «έγινε». Κατά το γάμο ωστόσο, που μάλλον πανηγύρι ήταν, είναι
φυσικό να έγινε έκτακτο και εξαιρετικό γλέντι, αφενός μεν σε πείσμα του πρώτου
συζύγου, αφετέρου δε για ικανοποίηση του πολύπαθου και καταξοδεμένου δεύτερου
συζύγου, ο οποίος δεν ήταν κάποιος άγνωστος, ήταν ο εξαιτίας των γεγονότων
διαβόητος καβαλλάριος Ιωάννης Κουτρούλης.
Στη φράση κατόπιν «Έγινε του Κουτρούλη ο γάμος» τονιζόταν
όχι πλέον η λέξη «έγινε», αλλά η γενική «του Κουτρούλη», η οποία έγινε συνώνυμη
με το «θορυβωδώς» και η οποία είναι σήμερα η ιδιαίτερη λέξη όλης της φράσης. Η
φράση έγινε ευρύτατα γνωστή στα νεότερα χρόνια και μέσα από το ομώνυμο σατιρικό
θεατρικό έργο του Αλέξανδρου Ρίζου-Ραγκαβή (1845), με το οποίο σατιρίζει και
στηλιτεύει τα πολιτικά ήθη της εποχής του Όθωνα.
Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς
Στους χρόνους του Όθωνα, υπήρχε ένας γνωστός κουρελιάρης
τύπος: Ο Μανώλης Μπατίνος. Δεν υπήρχε κανείς στην Αθήνα που να μην τον
γνωρίζει, μα και να μην τον συμπαθεί. Οι κάτοικοι του έδιναν συχνά κανένα
παντελόνι ή κανένα σακάκι, αλλά αυτός δεν καταδέχονταν να τα πάρει, γιατί δεν
ήταν ζητιάνος. Ήταν.ποιητής, ρήτορας και φιλόσοφος (έτσι πίστευε).
Στεκόταν σε μια πλατεία και αράδιαζε ότι του κατέβαινε.
Κάποτε λοιπόν έτυχε να περάσει από εκεί ο Ιωάννης Κωλέττης. Ο Μανώλης Μπατίνος
τον πλησίασε και τον ρώτησε, αν έχει το δικαίωμα να βγάλει λόγο στη Βουλή. Ο
Κωλέττης του είπε ότι θα του έδινε ευχαρίστως άδεια αν πέτουσε απο πάνω του τα
παλιόρουχα που φορούσε κι έβαζε άλλα. Την άλλη μέρα ο Μανώλης παρουσιάστηκε
στην πλατεία με τα ίδια ρούχα, αλλά τα είχε γυρίσει ανάποδα και φορούσε τα μέσα
έξω.
Ο κόσμος τον κοιτούσε έκπληκτος. Και τότε άκουσε αυτούς τους
στίχους απο το στόμα του Μανώλη Μπατίνου: «Άλλαξε η Αθήνα όψη, σαν μαχαίρι
δίχως κόψη, πήρε κάτι απ” την Ευρώπη και ξεφούσκωσε σαν τόπι. Άλλαξαν χαζοί και
κούφοι και μας κάναν κλωτσοσκούφι. Άλλαξε κι ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του
αλλιώς».
Κατά φωνή κι ο γάιδαρος
Οι Φαραώ είχαν γαϊδάρους εξημερωμένους, που τους
χρησιμοποιούσαν με τον ίδιο τρόπο, που τους χρησιμοποιούμε κι εμείς σήμερα. Οι
αρχαίοι, τους θεωρούσαν σαν σύμβολο πολλών αρετών και σαν ιερά ζώα. Θεωρούσαν
μάλιστα, πως όταν ένας γάιδαρος γκάριζε, προτού αρχίσει μια μάχη, οι Θεοί τους
προειδοποιούσαν για την νίκη.
Ήταν δηλαδή ένας καλός οιωνός. Κάποτε ο Φωκίωνας ετοιμαζόταν
να επιτεθεί στους Μακεδόνες του Φιλίππου, αλλά δεν ήταν τόσο βέβαιος για το
αποτέλεσμα, επειδή οι στρατιώτες του ήταν λίγοι. Τότε αποφάσισε να αναβάλει για
λίγες μέρες την επίθεση, ώσπου να του στείλουν τις επικουρίες, που του είχαν
υποσχεθεί οι Αθηναίοι.
Πάνω όμως, που ήταν έτοιμος να διατάξει υποχώρηση, άκουσε ξαφνικά
το γκάρισμα ενός γαϊδάρου απ” το στρατόπεδό του. – Κατά φωνή κι ο γάιδαρος!
αναφώνησε ενθουσιασμένος ο Φωκίωνας. Έτσι διέταξε ν” αρχίσει η επίθεση, με την
οποία νίκησε τους Μακεδόνες. Από τότε ο λόγος έμεινε, και τον λέμε συχνά, όταν
βλέπουμε ξαφνικά κάποιον γνωστό ή φίλο μας, που δεν τον περιμέναμε.
Από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλλα
Ίσως η χαρακτηριστικότερη πρόταση για την περιγραφή της
ασυναρτησίας. Σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες, η πραγματική μορφή της φράσης
είναι: «Από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή καν” έλα», που σημαίνει: έρχομαι
από την Κωνσταντινούπολη και σε προσκαλώ να έρθεις στην κορυφή.
Αποτελούσε μήνυμα των Σταυροφόρων, όταν επέστρεφαν από την
κατακτημένη πλέον Κωνσταντινούπολη και καθόριζαν ως σημείο συνάντησης τους την
κορυφή του λόφου. Όσο για την συνέχεια της φράσης. «και βγάζω το καπέλο μου να
μη βραχεί η ομπρέλα μου», φαίνεται ότι αποτελεί νεότερη προσθήκη όσων δεν
μπορούσαν να καταλάβουν τι σχέση είχε η Πόλη με την κανέλα
Δε χαρίζω κάστανα
Στα 1826 ο Ιμπραήμ έστειλε κατασκόπους του στην απόρθητη
Μάνη, ντυμένους καστανάδες. Αυτοί για να πληροφορηθούν από τις γυναίκες και τα
παιδιά που βρίσκονταν οι άντρες τους, άρχισαν να χαρίζουν τα κάστανα αντί να τα
πουλάνε. Υποψιασμένοι οι ντόπιοι τους έπιασαν και τους ανάγκασαν να πουν την
αλήθεια. Όταν οι κατάσκοποι ρώτησαν για την τύχη τους, οι Μανιάτες αποκρίθηκαν:
«Εμείς δεν χαρίζουμε κάστανα», δηλαδή θα σας τιμωρήσουμε
Να μένει το βύσσινο
Η λαϊκή αυτή έκφραση που γεννήθηκε κάπου μεταξύ 1900 και
1905 και σήμερα δηλώνει άρνηση (εναλλακτικά «να (μού) λείπει το βύσσινο» ή «να
μου λείπει»), προέρχεται από ένα περιστατικό που συνέβη σ” ένα καφενείο μεταξύ
ενός βουλευτή κι ενός ψηφοφόρου του.
Ο ψηφοφόρος παρήγγειλε στον σερβιτόρο του καφενείου που
συναντήθηκαν ένα γλυκό βύσσινο, για να κεράσει τον βουλευτή κι έτσι να πετύχει
το -τί άλλο;- το ρουσφετάκι του. Ο βουλευτής, όμως, σκληρό καρύδι, δε φαινότανε
διατεθειμένος να τον βοηθήσει. Αγανακτισμένος τότε ο ψηφοφόρος, που έβλεπε πως
δε θα γινότανε τίποτα, φώναξε δυνατά στον σερβιτόρο: «Να μένει το βύσσινο!»
Σπουδαία τα λάχανα
Την φράση «σπουδαία τα λάχανα» (εναλλακτικά και «σιγά τα
λάχανα»), τη χρησιμοποιούμε σήμερα ειρωνικά, όταν θέλουμε να δηλώσουμε την
δυσανάλογη αξία που προσδίδεται σε κάτι, σε σχέση με την πραγματική του αξία.
Χρησιμοποιείται δηλαδή απαξιωτικά. Προήλθε από το εξής περιστατικό: Σε κάποιο
χωριό, πριν από το 1821, πέρασε ο απεσταλμένος τού Μπέη, για να εισπράξει τη
«δεκάτη».
Η δεκάτη ήταν κι αυτή μία από τις πολλές φορολογίες τών
χρόνων εκείνων. Όλοι όμως οι χωρικοί τού απάντησαν πως δεν είχαν να πληρώσουν
τον φόρο, γιατί τα λάχανά τους (λάχανα ήταν η παραγωγή τους) έμεναν απούλητα.
Τότε ο φοροεισπράκτορας τούς είπε πως θα έστελνε ζώα και ανθρώπους, για να
φορτώσει τα λάχανα και έτσι να «πατσίζανε» με το χρέος τους. Έτσι και έγινε.
Από τότε, έμεινε να λένε οι χωρικοί (προφανώς ειρωνικά): «Σπουδαία τα λάχανα»,
όταν επρόκειτο να «πατσίσουν» τούς οφειλόμενους φόρους, με λάχανα.
ΠΗΓΗ
Sunday, September 15, 2013
Saturday, September 14, 2013
Το πείραμα του Wörgl , μια ιστορία σαν παραμύθι
Το Wörgl (Βεργκλ) ήταν μια μικρή πόλη 4.500 κατοίκων στην
Αυστρία όπου διεξήχθη ένα καινοτόμο οικονομικό πείραμα το 1932.
Ήδη η Ευρώπη είχε χτυπηθεί από το κραχ του 1929, και το 1931
που εκλέχτηκε Δήμαρχος ο Michael Untergüggenberger (Μίκαελ
Ούντεργκέγκενμπέργκερ) ήδη είχε έλθει η ύφεση με 30% ανεργία, και 10% άπορους.
Ο νέος Δήμαρχος προερχόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια, ο ίδιος κατόρθωσε να
μορφωθεί μόνος του και να γίνει μηχανικός στους σιδηροδρόμους.
Αν και ο ίδιος δεν ήταν μαρξιστής, είχε συνδικαλιστική δράση
και υποστήριζε τα συμφέροντα των εργαζομένων ενάντια των πλουσίων επενδυτών του
σιδηροδρόμου, πράγμα που το πλήρωσε με την μη προσωπική του άνοδο στην ανώτερη
ιεραρχία των σιδηροδρομικών υπαλλήλων. Ήταν ένας άνθρωπος ανοιχτόμυαλος,
πρακτικός, εργατικός, δραστήριος που κέρδισε την καρδιά των συμπολιτών του, οι
οποίοι τον εμπιστεύτηκαν στη θέση του Δημάρχου, γνωρίζοντας ότι δεν θα τους
προδώσει.
Ο νέος δήμαρχος είχε έναν μακρύ κατάλογο έργων που ήθελε να
εκτελέσει. Έργα απολύτως απαραίτητα όπως η ύδρευση της πόλης, η ασφαλτόστρωση
των δρόμων, ο οδικός φωτισμός και η φύτευση δέντρων κατά μήκος των οδών. Αλλά
τα δημοτικά ταμεία ήταν σχεδόν άδεια, και οι δημότες ήταν ήδη σε δεινή
οικονομική κατάσταση, αντιμετωπίζοντας αρκετοί από αυτούς πρόβλημα επιβίωσης. Ο
Δήμαρχος καταλάβαινε ότι μία αύξηση της φορολογίας τους, προκειμένου να
χρηματοδοτηθούν τα δημοτικά έργα, θα οδηγούσε σε περαιτέρω φτώχεια και ύφεση.
Ο Δήμαρχος όμως είχε μελετήσει το βιβλίο «Η Φυσική Τάξη» του
οικονομολόγου Silvio Gesell (Σύλβιο Γκέσελ). Ο οποίος πίστευε ότι η αργή
κυκλοφορία του χρήματος είναι η κύρια αιτία για την παραπαίουσα οικονομία.
Το χρήμα ως μέσο συναλλαγής ολοένα εξαφανίζεται από τα χέρια
των εργατών – παραγωγών και μαζεύεται στα χέρια των λίγων που το συσσωρεύουν,
εκμεταλλεύονται τους τόκους, και δεν το επιστρέφουν πίσω στην αγορά. Κατ΄ αυτόν
δηλαδή, όσο περισσότερο χρήμα είχαν, όσο περισσότεροι άνθρωποι, οι οποίοι το
κυκλοφορούν συνεχώς, τότε η Κοινωνία θα έχει υγιή ανάπτυξη και ευημερία.
Ο Δήμαρχος βάζοντας σε εφαρμογή την παραπάνω θεωρία,
ξεκίνησε το πρόγραμμα των Δημοτικών του έργων, δίνοντας δουλειά σε πολλούς
εργαζόμενους και εργολάβους, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι η πληρωμή τους θα γινόταν
με σελίνια (το νόμισμα της Αυστρίας) όχι εκτυπωμένα από την Εθνική Τράπεζα της,
αλλά από τον Δήμο του Wörgl.
Όντως εκτυπώθηκαν και τέθηκαν σε κυκλοφορία 32.000 σελίνια
ως "Γραμμάτια Πιστοποίησης Εργασίας", κάτι σαν ένα δωρεάν χρήμα,
διότι δεν είχαν αντίκρισμα σε χρυσό, απλά αναγνώριζαν την παροχή έργου προς την
Κοινότητα. Κόπηκαν χαρτονομίσματα ονομαστικής αξίας στα 1, 5 και 10 σελίνια.
Τα χρήματα του Wörgl
Στις 31 Ιουλίου 1932 δόθηκαν τα πρώτα 1.800 Σελίνια για να
πληρωθούν οι μισθοί των εργαζομένων, και η αξία των υλικών που αναλώθηκαν τον
πρώτο μήνα στα δημοτικά έργα.
Οι άνθρωποι που πήραν αυτά τα νέα σελίνια, μπορούσαν να
πληρώσουν τους δημοτικούς τους φόρους, αλλά και να αγοράσουν ψωμί.
Ο αρτοποιός
παίρνοντας αυτά τα σελίνια μπορούσε να αγοράζει αλεύρι από τον μυλωνά. Ο
μυλωνάς αγόραζε σιτάρι από τον γεωργό. Ο γεωργός αγόραζε εργαλεία από τον
σιδερά. Ο σιδεράς αγόραζε παπούτσια από τον τσαγκάρη. Ο τσαγκάρης πλήρωνε τον
δάσκαλο που έκανε μάθημα στα παιδιά του. Ο δάσκαλος αγόραζε ψωμί στον αρτοποιό.
Και ο κύκλος κυκλοφορίας του χρήματος επαναλαμβανότανε συνεχώς και καθημερινά,
σε τέτοιο σημείο ώστε ήδη την τρίτη μέρα, ο κύκλος εργασιών ολόκληρης της πόλης
να είναι παραπάνω από 10πλάσιος από τα 1.800 σελίνια που δόθηκαν στη κυκλοφορία
σε σημείο το να υποπτεύονται κάποιοι ότι κάποια σελίνια είχαν πλαστογραφηθεί.
Ο Δήμαρχος όμως είχε εφαρμόσει μία πρόσθετη μέθοδο για να
κάνει το χρήμα να αλλάζει συνεχώς χέρια με μεγάλη ταχύτητα: Τα χρήματα του
Wörgl έχαναν το 1% της ονομαστικής τους αξίας κάθε μήνα.
Για να αποφευχθεί αυτή η υποτίμηση ο ιδιοκτήτης του
γραμματίου το δαπανούσε όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Ειδάλλως, την πρώτη μέρα
του επόμενου μήνα, έπρεπε να αγοράσει ένα κουπόνι σαν γραμματόσημο, με αξία το
1% της ονομαστικής αξίας και να το κολλήσει στο χαρτονόμισμα. Υπήρχε δηλαδή μία
λειτουργία αντίθετη από τον τοκισμό, που επέτρεπε στο χρήμα να κυκλοφορεί
συνεχώς.
Ο Δήμαρχος φυσικά δεν μπορούσε να προσλάβει όλους τους
ανέργους της πόλης για τα δημοτικά έργα. Με την αύξηση του κύκλου εργασιών της
πόλης όμως, ο αρτοποιός για παράδειγμα δεν προλάβαινε μόνος του να βγάζει τα
ψωμιά που του ζητούσαν, υποχρεώθηκε λοιπόν να προσλάβει έναν βοηθό, τον οποίον
πλήρωνε με τα σελίνια του Δήμου.
Το ίδιο κάνανε και οι υπόλοιποι επαγγελματίες. Οι βοηθοί που
προσλήφθηκαν όμως διευρύνανε την αγοραστική δύναμη της πόλης και έτσι οι
επαγγελματίες είχαν να αντιμετωπίσουν μία περαιτέρω αύξηση της ζήτησης, σε
σημείο που κανένας κάτοικος της πόλης να είναι άνεργος, αλλά αντίθετα να
υπάρχουν παντού αγγελίες ζήτησης προσωπικού.
Έτσι το σύστημα αρχίζει να αποκτάει μία δυναμική μορφή, και
οι άνεργοι από τα γύρω χωριά έρχονται για να δουλέψουν στο Wörgl, επίσης οι
παραγωγοί από τα γύρω χωριά που είχαν τα προϊόντα τους απούλητα (διότι μέχρι
τώρα κανείς δεν είχε χρήματα για να τα αγοράσει) επιτέλους βρήκαν αγοραστές στο
Wörgl, αλλά με τους νέους επισκέπτες διευρύνεται ακόμα περαιτέρω η αγοραστική
δύναμη, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται και η παραγωγική δραστηριότητα.
Οι ξένοι εργάτες παίρνοντας τα σελίνια του Wörgl, δυνάμωναν
και τις δικές τους τοπικές οικονομίες, επεκτείνοντας την ανάπτυξη στα γύρω
χωριά, αλλά το ίδιο το Wörgl έβγαινε αλώβητο, από αυτή την έξοδο του χρήματος.
Ο Δήμαρχος είχε ένα στρατηγικό πλεονέκτημα: Ήταν αυτός που εκτύπωνε το χρήμα.
Δεν ήταν ένας ιδιώτης τραπεζίτης με σκοτεινά συμφέροντα κυριαρχίας από πίσω
του, αλλά ένας άνθρωπος στην υπηρεσία των πολιτών.
Η πίσω όψη κάθε
γραμματίου περιείχε αυτολεξεί την ακόλουθη συγκινητική δήλωση, κάποια λόγια που
φαίνονται σαν να γράφτηκαν σήμερα, και όμως γράφτηκαν το 1932:
«Προς όλους τους ενδιαφερόμενους: Ο αργός ρυθμός που
κυκλοφορεί το χρήμα έχει προκαλέσει μια πρωτοφανή ύφεση του εμπορίου και βύθισε
εκατομμύρια ανθρώπους σε απόλυτη εξαθλίωση. Από οικονομικής απόψεως, η
καταστροφή του κόσμου άρχισε! -Είναι καιρός, με αποφασιστική και έξυπνη δράση,
να προσπαθήσουμε να συγκρατήσουμε την πτωτική βουτιά του εμπορίου και έτσι να σωθεί
η ανθρωπότητα από αδελφοκτόνους πολέμους, χάος και διάλυση. Οι άνθρωποι ζουν
μέσα από την ανταλλαγή υπηρεσιών τους. Η υποτονική κυκλοφορία έχει σταματήσει
σε μεγάλο βαθμό αυτή την ανταλλαγή και έτσι ρίχνονται εκατομμύρια άνθρωποι που
θέλουν να εργαστούν εκτός εργασίας -Πρέπει, συνεπώς, να αναβιώσουμε αυτή την
ανταλλαγή υπηρεσιών και έτσι οι άνεργοι να επιστρέψουν στην παραγωγική τάξη.
Αυτός είναι ο στόχος του πιστοποιητικού εργασίας που εκδίδεται από την αγορά
της πόλης του Wörgl: Να μειώσει τα βάσανα και το φόβο, να προσφέρει δουλειά και
ψωμί».
Η επιτυχία του Wörgl
Σε περίοδο 13 μηνών, ο Δήμαρχος εκτέλεσε όλα τα έργα που
είχε σχεδιάσει: Ύδρευση, δρόμοι, φωτισμός. Επίσης κατασκευάστηκαν νέα δημόσια
κτίρια, ένας ταμιευτήρας νερού, μία πίστα για σκι, και μια γέφυρα. Επίσης
έγιναν αναδασώσεις, γιατί αντιλαμβάνονταν οι άνθρωποι του τότε, που ζούσαν πιο
κοντά στη Φύση, το μελλοντικό κέρδος από την ύπαρξη των Δασών.
Σε έξι γειτονικά χωριά επεκτάθηκε το σύστημα με επιτυχία. Ο
Γάλλος πρωθυπουργός, Eduard Dalladier, έκανε μια ειδική επίσκεψη για να δει το
"θαύμα του Wörgl". Τον Ιανουάριο του 1933, το νέο οικονομικό σύστημα
επεκτείνεται στη γειτονική πόλη της Kirchbühl, και τον Ιούνιο του 1933, ο
Δήμαρχος του Wörgl συναντήθηκε με εκπροσώπους από 170 διαφορετικές πόλεις της
Αυστρίας που ενδιαφέρονταν για την γενικευμένη εφαρμογή του συστήματος και στις
πόλεις τους.
Η παρακάτω έκθεση συντάχθηκε από τον Claude Bourdet, έναν
αυτόπτη μάρτυρα Καθηγητή του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης:
«Επισκέφθηκα το Wörgl τον Αύγουστο του 1933, ακριβώς ένα
χρόνο μετά την έναρξη του πειράματος. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τα
αποτελέσματα φτάνουν το θαύμα. Οι δρόμοι, περιβόητοι για την άθλια κατάσταση
τους, συναγωνίζονται τώρα την ιταλική Autostrade (Ιταλική Εθνική Οδό). Το
Συγκρότημα των Δημαρχιακών γραφείων έχει ανακαινιστεί όμορφα ως ένα γοητευτικό
σαλέ με ανθισμένες γλαδιόλες.
Μια νέα τσιμεντένια γέφυρα φέρει περήφανα την πλάκα:
"Χτισμένο με δωρεάν χρήματα το έτος 1933". Παντού βλέπει κανείς νέους
φανοστάτες στους δρόμους, καθώς και ένα δρόμο με το όνομά του Silvio Gesell. Οι
εργαζόμενοι στα πολλά εργοτάξια είναι όλοι ένθερμοι υποστηρικτές του συστήματος
του δωρεάν χρήματος. Στα καταστήματα τα γραμμάτια είναι αποδεκτά παντού,
παράλληλα με τα επίσημα χρήματα. Οι τιμές δεν έχουν αυξηθεί.
Κάποιοι υποστήριξαν ότι το σύστημα που πειραματίστηκε στο
Wörgl εμποδίζει την φορολογική ισότητα, γιατί ενεργεί σαν μία μορφή
εκμετάλλευσης του φορολογουμένου. Φαίνεται να υπάρχει ένα μικρό λάθος σε αυτό
τον τρόπο σκέψης. Ποτέ στο παρελθόν δεν είδε κανείς τους φορολογούμενους να μη
διαμαρτύρονται έντονα κατά την αφαίρεση των χρημάτων τους. Στο Wörgl κανείς δεν
διαμαρτύρονταν. Αντίθετα, οι φόροι (σε μορφή γραμματίων) καταβάλλονται εκ των
προτέρων στον Δήμο.
Οι άνθρωποι είναι ενθουσιασμένοι με το πείραμα και
διαμαρτύρονται στην Εθνική τους Τράπεζα η οποία αντιτίθεται στην έκδοση των
νέων αυτών χαρτονομισμάτων (των τοπικών γραμματίων). Είναι αδύνατο να αποδώσει
κανείς τη γενική βελτίωση του Wörgl μόνο στη «νέα μορφή των φόρων». Δεν μπορεί
κανείς παρά να συμφωνήσει με το Δήμαρχο ότι το νέο νόμισμα εκτελεί τη
λειτουργία του πολύ καλύτερα από το παλιό. Αφήνω στους ειδικούς για να
διαπιστωθεί αν υπάρχει πληθωρισμός, παρά την κατά 100% κάλυψη των βασικών
καταναλωτικών αγαθών. Παρεμπιπτόντως, αυξήσεις των τιμών, το πρώτο σημάδι του
πληθωρισμού, δεν εμφανίζονται.
Όσον αφορά την οικονομία, μπορούμε να πούμε ότι το νέο
νόμισμα ευνοεί την εξοικονόμηση κατά κυριολεξία και όχι την αποθησαύριση του
χρήματος. Δεδομένου ότι τα χρήματα χάνουν την αξία τους κρατώντας τα σπίτι,
μπορεί κανείς να αποφύγει την υποτίμηση αυτή επενδύοντάς τα σε μία τράπεζα
καταθέσεων. Το Wörgl έχει γίνει ένα είδος προσκυνήματος για τους
μακρο-οικονομολόγους από διάφορες χώρες. Ο καθένας μπορεί να τους αναγνωρίσει
αμέσως, από τις εκφράσεις τους, κατά τη συζήτηση τους στους όμορφους δρόμους
του Wörgl, ή ενώ κάθονται στα τραπέζια των εστιατορίων. Ο πληθυσμός του Wörgl
με χαρά, περήφανος για τη φήμη τους, τους καλωσορίζει θερμά.»
Το τέλος
Η Κεντρική Τράπεζα της Αυστρίας πανικοβλήθηκε, στο
ενδεχόμενο το πείραμα του Wörgl να επεκταθεί σε όλη την Αυστρία και αποφάσισε
να διεκδικήσει τα μονοπωλιακά δικαιώματα της, απαγορεύοντας δωρεάν νομίσματα. Η
υπόθεση έφτασε ενώπιον του Αυστριακού Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο επικύρωσε
το μονοπωλιακό δικαίωμα της Κεντρικής Τράπεζας για την έκδοση νομίσματος. Και
έγινε ποινικό αδίκημα η έκδοση "νομίσματος έκτακτης ανάγκης".
Το Wörgl γρήγορα επανήλθε στην ανεργία του 30%. Κοινωνική
αναταραχή εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την Αυστρία, διότι οι απλοί άνθρωποι δεν
καταλαβαίνανε γιατί η Κυβέρνησή τους και η Δικαιοσύνη, που υποτίθεται ότι
εξυπηρετούν τα συμφέροντα των πολιτών, δεν τους αφήνει να εξασκούν τη
δοκιμασμένη λύση που βρήκανε στην αντιμετώπιση της ύφεσης, αλλά τους επιβάλει
τα δικά της μέτρα που αποδεδειγμένα όπως και πριν τους ξαναβύθισε στη φτώχεια
και την ανέχεια.
Το 1938 ο Χίτλερ προχώρησε στην προσάρτηση της Αυστρίας
(χωρίς να βρει την παραμικρή πολεμική αντίσταση) με έναν από τους λόγους για
αυτό, το ότι πολλοί άνθρωποι τον είδαν ως τον οικονομικό και πολιτικό σωτήρα
τους. Ακολούθησε ο Πόλεμος, και το πείραμα του Wörgl έμεινε στην Ιστορία.
Subscribe to:
Posts (Atom)